Canlıların kaça ayrıldığını yada kaç gruba ayrıldığına dair sorulara cevap vermeye çalışacağız.
CANLILAR ALEMİ
1)Bakteriler
2)Arkeler
3)Protistler (Protista)
4)Mantarlar
5)Bitkiler
6)Hayvanlar
Canlılar aleminde Protozoa şubesi tek hücreli , ökaryotik ve genellikle mikroskobik organizmaların yeraldığı bir gruptur. Bu sınıfa adını veren PROTOZOA kelimesi eski yunanca bir kelime olup, iki kelimenin birleşiminden oluşmuştur. ‘PRO’ kelimesi ilk , ‘ZOİA’ kelimesi ise HAYVANLAR anlamına gelir. Dolayısıyla Protozoa şubesine ‘ilkhayvanlar’ yada ‘ilkelcanlılar’ da denebilir.
Protozoaların gövdesini saran bir yapı yoktur , sadece hücre zarı mevcuttur.Bir protozoa organizma gövdesi sadece protoplazma kütlesinden oluşmuştur. Protoplazma nedir sorusuna cevap verelim.Stoplazma ve hücre organellerinin birlikte oluşturduğu yapıya PROTOPLAZMA denir. Tek hücre organizmalar olan protistlerin tüm metabolik ve hayatsal faaliyetleri,tek hücreden yaratıldıkları için, tek hücre tam bir vücut gibi davranır.
İlkelhayvanlar (protozoalar) çoğunlukla su ve sucul ortamlarda serbest yaşayan yada parazitik olarak hayat sürer.
Protozoa (Prorotozonlar) grubundaki organizmlar tek hücreli, hücre zarı olan, hücre organellerine sahip canlılar olduğunu söylemiştik.Peki protozoonlar nasıl hareket eder sorsuna cevap verelim.Protozonlar hareket organeli olarak hücre zarına bağlı olan yalancıayaklar(pseüdopodlar) , kamçılar ,tentaküller ve siller ile su ve svı ortamlarda hareket ederler.
Beslenmeleri ise bitkilerdeki(holofitik) otottrof, miksotrof, havyanlardaki gibi(holozoik) heterotrof, parazitik , çürükçül kommensal beslenmedir.
Protozoa daki organizmlar sindirimlerini hücre içindeki enzimler aracılğı ile besin vakuollerinde gerçekleştirerek , boşaltımları ise büyüyüp şişebilen kontraktil(vurgan) koful ile yapılır. Devamını Oku
Canlılar da hücre içindeki genetik materyal bir zarla çevrilidir ve bu yapıya çekirdek denir. İşte hücrelerinde zarla çevirli çekirdek ve diğer hücre organelleri bulunduran canlılara ise Ökaryot Canlılar yada Ökaryot Canlılar Grubu adı verilir. Ökaryotik canlı hücrelerinde genetik materyali taşıyan çekirdek ile birlikte mitokondri , golgi aygıtı , endoplazmik retikulum , kloroplast adı verilen bir zarla çevrilmiş organeller mevcuttur. (Not:Genetik Materyal: Dna , Rna ve kromozomlar)
Ökaryot Canlılar 4 Aleme Ayrılır. Devamını Oku
Tek hücreli ve prokaryot organizmların yer aldığı gruba Monera Alemi adı verilir. Monera alemini ilk olarak 1866 yılında ‘Ernst Heinrich Philipp August Haeckel’ tanımlamıştır.Monera Alemini oluşturan tek hücreli canlılar iki büyük gruba ayrılmıştır.
1: Bakteriler(Bacteria)
2: Mavi-Yeşil Algler(Cyanobacteria)
Bitki ve hayvanların hücre çekirdeği içerisinde bulunan kromozomlar hücrenin kalıtsal bilgisini yani DNA’sını taşır.Biyoloji laboratuvarında hücrenin çekirdeğini(nükleusunu) mikroskop altında normal hayatsal fonksiyon safhasında incelersek kromozomlar ipliksi yapılar şeklinde görülür.Mikroskopta kromozomu görmek için ,hücre bölünmesinde metafaz ve anafaz safhalarında DNA zincirleri kısalıp kalınlaşır ve histon proteinleri ile sarmal yaparak Kromatin ağını oluşur ve devamında kromatin ağı kıvrılıp kalınlaşır.Hücre çekirdeğindeki bu yapılara Kromozom denir.
Kromozomları mikroskop altında inceleyen ve araştıran bilimdalına Sitogenetik denir. Devamını Oku
Bitkiler , hayvanlar,virüsler ve mikroorganizma hücrelerinde bulunan Karbon (C) , Hidrojen (H) , Oksijen (O) , Azot (N) ve Fosfor (P) elementlerinden oluşmuş yönetici moleküllere NÜKLEİK ASİTLER denir.
Nükleik asitler binlerce NÜKLEOTİD biriminin şeker ve fosfat bağları ile bağlanması sonucu oluşan uzun zincir şeklinde ki yapılardır.
Canlılarda iki çeşit Nükleik Asit vardır. 1)DNA 2)RNA Devamını Oku
Darwin böceği yada diğer bilinen adı ile geyik böceğinin Latince adı Chiasognathus grantii dir.Bu böcek türünü keşfeden beagle isimli gemi ile araştırma gezisine çıkan Charles Darwin ‘dir.Bu sebeple Darwin böceği olarak anılır.
Şili’nin Patagonya bölgesinde ve Arjantin’de yaşayan Darwin böceği erkekleri, uzun boyunuzları ile dünyadaki 6 – 9 cm ye kadar büyüyebilen en iri ve en ilginç böcek türlerinden birisidir.Dişileri erkeklere oranla oldukça küçüktür. Darwin böcekleri nasıl beslenir der isek, ağaç özsuyu ve ağaç kurumuş ağaç yada ağaç kabukları arasındaki böcek larvaları ile beslenir.Darwin böceği erkeği genelde şili ve arjantin ormanlarında ağaçlar üzerinde yaşar ve büyük boynuzlarını dişiyi cezbetmede kullandığı gibi , karşısına çıkan kendi türünden bir rakibe karşı da kullanır.Kavganın kazananı rakibini ağaçtan aşağıya atandır. Devamını Oku
Dünyanın en büyük ve en ilgi çekici böceği olan herkül böcekleri insanlar arasında popüler olan ve hatta evlerde beslenen bir böcek türüdür.Doğadaki herkül böcekleri o kadar enteresan hayvanlardır ki kendi ağrırlığının 850 katı kadar ağırlık kaldırabilirler.Bu belgesel de herkül böceği görüntülerini izleyin. Devamını Oku
Yapılan araştırmalar sonucuna Afrikada sivrisinek aktivitesi özellikle dolunay zamanında 500 kat arttığı gözlemlenmiştir.Sivrisinekler Yumurtaların su kenarlarına ve bırakır.Yumurtadan gelişince çıkan larvalar su içerisinde planktonlar ile beslenerek haytta kalırlar.Fakat bu safhada bir çok sivrisinek larvası kuşlara ve balıklara yem olur.Sağ kalan larvalar gelişimlerini tamamlayarak ergin birer sivrisinek olup uçma kabiliyeti kazanmış bir sivrisinek olarak hayat devam eder.
Anofel cinsi sivrisineklerin erkeleri meyve çiçek nektarları ile beslenir.Anofel cinsi sivsineklerin dişileri ise canlıları en yakınında buldukları canlıları ısırır ve kanlarını emerek beslenir.Sıtma nedir , Sıtma nasıl bulaşır sorusuna cevap arar isek Devamını Oku
Hırsız sinek adı ile bilinen Diptera(Çiftkanatlılar) ailesine ait olan yaklaşık 7000 civarında tanımlanmış türü bulunan bir sinektir.Bilinen türlere Zosteria sp. ve Michotamia aurata ‘yı verebiliriz. Arı katili olarak bilinen hırsız(soyguncu) sinekler genellikle avlanırken her türün kendine ait mimikri(taklit) özelliklerinide kullanırlar.Arı katili bu sineklerin bazı türlerinde bombus arısına benzeyen görsel yapıları bulunur.
Hırsız sinekler yada diğer adı ile arı katilleri avını yakaladıktan sonra bıçağa benzeyen keskin hortumları ile avınının vücuduna nörotoksik ve protein parçalayıcı enzimler şırınga eder. Nörotoksik zehir avını hareketsiz hale getirir , protein parçalayıcı enzimler ise avın vücud dokuları parçalar ve lapa haline getirir.Bu aşamadan sonra ise arı katili hırsız sinek lapa haline gelmiş avını hortumunu kullanarak emer yada diğer değişle yer.İzleyin Devamını Oku