vakuol

Filum:Protozoa

Canlılar aleminde Protozoa şubesi tek hücreli , ökaryotik ve genellikle mikroskobik organizmaların yeraldığı bir gruptur. Bu sınıfa adını veren PROTOZOA kelimesi eski yunanca bir kelime olup, iki kelimenin birleşiminden oluşmuştur. ‘PRO’ kelimesi ilk , ‘ZOİA’ kelimesi ise HAYVANLAR anlamına gelir. Dolayısıyla Protozoa şubesine ‘ilkhayvanlar’ yada ‘ilkelcanlılar’ da denebilir.

Protozoaların gövdesini saran bir yapı yoktur , sadece hücre zarı mevcuttur.Bir protozoa organizma gövdesi sadece protoplazma kütlesinden oluşmuştur. Protoplazma nedir sorusuna cevap verelim.Stoplazma ve hücre organellerinin birlikte oluşturduğu yapıya PROTOPLAZMA denir. Tek hücre organizmalar olan protistlerin tüm metabolik ve hayatsal faaliyetleri,tek hücreden yaratıldıkları için, tek hücre tam bir vücut gibi davranır.

İlkelhayvanlar (protozoalar) çoğunlukla su ve sucul ortamlarda serbest yaşayan yada parazitik olarak hayat sürer.

Protozoa (Prorotozonlar) grubundaki organizmlar tek hücreli, hücre zarı olan, hücre organellerine sahip canlılar olduğunu söylemiştik.Peki protozoonlar nasıl hareket eder sorsuna cevap verelim.Protozonlar hareket organeli olarak hücre zarına bağlı olan yalancıayaklar(pseüdopodlar) , kamçılar ,tentaküller ve siller ile su ve svı ortamlarda hareket ederler.
Beslenmeleri ise bitkilerdeki(holofitik) otottrof, miksotrof, havyanlardaki gibi(holozoik) heterotrof, parazitik , çürükçül kommensal beslenmedir.
Protozoa daki organizmlar sindirimlerini hücre içindeki enzimler aracılğı ile besin vakuollerinde gerçekleştirerek , boşaltımları ise büyüyüp şişebilen kontraktil(vurgan) koful ile yapılır. Devamını Oku

Koful (Vakuol) Nedir?

Vakuol bazı tek hücreli hayvanların dışında hayvanlarda bulunmayan bir organeldir.Tüm ilkel ve yüksek yapılı bitkilerde ve mantar hücrelerinde vardır.
Vakuol(koful) sıvısı içinde hücrenin ait olduğu doku çeşidine bağlı olarak organik maddeler ve asitler,çeşitli renk maddeleri(Antokyan=mavi-mor renk,Antoksantin=sarı,turuncurenk),tuzlar,karbonhidratlar,yağlar,proteinler,müsilaj,kauçuk ve tanen maddeler bulunabilir.
Vakuol özsuyu içerisinde bulunabilecek tüm maddeler topluca ” Ergastik Maddeler ” olarak isimlendirilir.
Vakuoller bazı canlılarda birtakım özel görevlerde alır.Tek hücreli canlılarda hücre içine madde ve besin alımı,sindirilen besin atıklarının hücre dışına atılması görevler alır.
Vakuol zarı tek katlıdır ve vakuol zarına ” Tonoplast ” denir.
Tatlısularda yaşayan bir hücreli canlılarda ise koful farklılaşmıştır.Bu canlılarda kofula”Kontraktil Koful” denir.Kontraktil koful canlıdaki fazla suyun dışarı atılımını sağlayarak hücrenin yani canlının osmotik basıncını regüle(düzenleme) eder.