Canlıların kaça ayrıldığını yada kaç gruba ayrıldığına dair sorulara cevap vermeye çalışacağız.
CANLILAR ALEMİ
1)Bakteriler
2)Arkeler
3)Protistler (Protista)
4)Mantarlar
5)Bitkiler
6)Hayvanlar
Biyoloji,lise biyoloji,biyoloji 9 10 11 12
Canlılar aleminde Protozoa şubesi tek hücreli , ökaryotik ve genellikle mikroskobik organizmaların yeraldığı bir gruptur. Bu sınıfa adını veren PROTOZOA kelimesi eski yunanca bir kelime olup, iki kelimenin birleşiminden oluşmuştur. ‘PRO’ kelimesi ilk , ‘ZOİA’ kelimesi ise HAYVANLAR anlamına gelir. Dolayısıyla Protozoa şubesine ‘ilkhayvanlar’ yada ‘ilkelcanlılar’ da denebilir.
Protozoaların gövdesini saran bir yapı yoktur , sadece hücre zarı mevcuttur.Bir protozoa organizma gövdesi sadece protoplazma kütlesinden oluşmuştur. Protoplazma nedir sorusuna cevap verelim.Stoplazma ve hücre organellerinin birlikte oluşturduğu yapıya PROTOPLAZMA denir. Tek hücre organizmalar olan protistlerin tüm metabolik ve hayatsal faaliyetleri,tek hücreden yaratıldıkları için, tek hücre tam bir vücut gibi davranır.
İlkelhayvanlar (protozoalar) çoğunlukla su ve sucul ortamlarda serbest yaşayan yada parazitik olarak hayat sürer.
Protozoa (Prorotozonlar) grubundaki organizmlar tek hücreli, hücre zarı olan, hücre organellerine sahip canlılar olduğunu söylemiştik.Peki protozoonlar nasıl hareket eder sorsuna cevap verelim.Protozonlar hareket organeli olarak hücre zarına bağlı olan yalancıayaklar(pseüdopodlar) , kamçılar ,tentaküller ve siller ile su ve svı ortamlarda hareket ederler.
Beslenmeleri ise bitkilerdeki(holofitik) otottrof, miksotrof, havyanlardaki gibi(holozoik) heterotrof, parazitik , çürükçül kommensal beslenmedir.
Protozoa daki organizmlar sindirimlerini hücre içindeki enzimler aracılğı ile besin vakuollerinde gerçekleştirerek , boşaltımları ise büyüyüp şişebilen kontraktil(vurgan) koful ile yapılır. Devamını Oku
Canlılar da hücre içindeki genetik materyal bir zarla çevrilidir ve bu yapıya çekirdek denir. İşte hücrelerinde zarla çevirli çekirdek ve diğer hücre organelleri bulunduran canlılara ise Ökaryot Canlılar yada Ökaryot Canlılar Grubu adı verilir. Ökaryotik canlı hücrelerinde genetik materyali taşıyan çekirdek ile birlikte mitokondri , golgi aygıtı , endoplazmik retikulum , kloroplast adı verilen bir zarla çevrilmiş organeller mevcuttur. (Not:Genetik Materyal: Dna , Rna ve kromozomlar)
Ökaryot Canlılar 4 Aleme Ayrılır. Devamını Oku
Tek hücreli ve prokaryot organizmların yer aldığı gruba Monera Alemi adı verilir. Monera alemini ilk olarak 1866 yılında ‘Ernst Heinrich Philipp August Haeckel’ tanımlamıştır.Monera Alemini oluşturan tek hücreli canlılar iki büyük gruba ayrılmıştır.
1: Bakteriler(Bacteria)
2: Mavi-Yeşil Algler(Cyanobacteria)
Bitki ve hayvanların hücre çekirdeği içerisinde bulunan kromozomlar hücrenin kalıtsal bilgisini yani DNA’sını taşır.Biyoloji laboratuvarında hücrenin çekirdeğini(nükleusunu) mikroskop altında normal hayatsal fonksiyon safhasında incelersek kromozomlar ipliksi yapılar şeklinde görülür.Mikroskopta kromozomu görmek için ,hücre bölünmesinde metafaz ve anafaz safhalarında DNA zincirleri kısalıp kalınlaşır ve histon proteinleri ile sarmal yaparak Kromatin ağını oluşur ve devamında kromatin ağı kıvrılıp kalınlaşır.Hücre çekirdeğindeki bu yapılara Kromozom denir.
Kromozomları mikroskop altında inceleyen ve araştıran bilimdalına Sitogenetik denir. Devamını Oku
Bitkiler , hayvanlar,virüsler ve mikroorganizma hücrelerinde bulunan Karbon (C) , Hidrojen (H) , Oksijen (O) , Azot (N) ve Fosfor (P) elementlerinden oluşmuş yönetici moleküllere NÜKLEİK ASİTLER denir.
Nükleik asitler binlerce NÜKLEOTİD biriminin şeker ve fosfat bağları ile bağlanması sonucu oluşan uzun zincir şeklinde ki yapılardır.
Canlılarda iki çeşit Nükleik Asit vardır. 1)DNA 2)RNA Devamını Oku
Bu iki videoda mayoz bölünmenin tüm safhalarını izleyebilirsiniz. Devamını Oku
Lökoplastlar bitkilerin ışık görmeyen yumru ve köke sahip olan (patates , soğan gibi ) bitkilerde , fotosentez ile üretilen glikozun nişasta şeklinde depolandığı depo organlardır.Nişasta depolayan bu plastidlere ‘ Amiloplast’ plastid denir.
Levkoplast (lökoplast) bitkilerde renk maddesi bulundurmayan renksiz plastidlerdir.Levkoplastlar (lökoplast) bitkilerin ışık görmeyen tohum , yaprak hücrelerinde ve kök bölgelerinde bulunurlar.
Levkoplastlar bitkilerin ışık görmeyen yumru ve köke sahip olan (patates , soğan gibi ) bitkilerde , fotosentez ile üretilen glikozun nişasta şeklinde depolandığı depo organlardır.(Nişasta depolayan bu plastidlere ‘ Amiloplast’ olarakta isimlendirilir.)
Levkoplastlar ışığa maruza bırakıldıklarında kloroplasta dönüşürler , tıpkı ışık gören patatesin yeşil renk alması ve tadının acılanması gibi.
Etioplast proplastid ile kloroplast arasında geçiş yapabilen ve günümüzde de görevi üzerinde araştırmalar yapılan bir plastid çeşitidir.Etioplasta klorofil aktif durumda değildir.
Etioplastın bulunduğu bitki dokusu belirli bir süre ışığa maruz bırakılırsa kloroplasta dönüşür.Farklı bir açıdan baktığımızda bitkinin metabolik ihtiyacına göre dokulardaki hücrelerde kloroplast sayısı artması gerektiğinde etioplastlar kloroplasta dönüşlür.Ve Etioplastın kloroplasta dönüşünce inaktif olan klorofil aktive olur.
Etioplast çiçekli bitkilerin kök gibi ışık görmeyen dokularında bulunan açık yeşil ve sarı renge yakın bir renge sahip bir bitki organelidir.